Regalisso-bastardo
Polypodium vulgare
Polypodiaceae
Àutri noum : Regalisso-de-chivau, Regalisse-bastard, Poulipòdi.
Nom en français : Polypode commun.
Descripcioun :La regalisso-bastardo trachis au nostre subretout en mountagno sus sòu séusous. I'agrado li roucas e li bos fres. Pèr la bèn destria de sa cousino, Polypodium interjectum, faudrié regarda lis espourange au microuscope (x 100) pèr verifia que i'ague mai de 11 celulo à l'assiso mecanico. Pamens lis espourange devènon madur l'estiéu eici alor que pèr P. interjectum, es en autouno. De nouta tambèn qu'aquesto assiso èi mai sourno eici (fotò-sèmblo un vèrme brun).
Usanço :La regalisso-bastardo tèn soun noum de soun rizoumo (fotò) qu'a lou goust de la regalisso. Tastas ! Es uno planto vertuouso contro lou tussi, lou quiéu tapa e li vèrme. Peréu èi diuretico e coulagogo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Polypodium
Famiho : Polypodiaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Roucas
- Bos fres
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Polypodium vulgare Shivas, 1961
Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753